Mayşeleme/Yağmurlama Suyu için hesaplama yöntemleri

#1

Arkadaşlar selamlar. Teşekkür ederim. Gerçekten uzun süre yapacağım güzel bir buğday birası oldu. Bir Weihenstephaner hayranı olarak tam istediğim sonuca 2. Reçetemde ulaştım diyebilirim. @magunay kardeşim maya olarak mj m20 kullandım fakat fermantasyonu sabit 22 derecede yaptım. Daha önceki denememde 18 derecede sabitlemiştim. Kesinlikle arada çok büyük fark var. Reçetemi de hemen yazayım arkadaşlar:

2.3 buğday maltı
1 vienna
0.4 pilsner
0.2 pale ale
0.1 melanoidin
0.15 ezilmiş yulaf

18.4 ilk haşlama suyu - 4 litre yağmurlama
60 dak sabit mayşeleme

Şotlar
10 gr mittelfruh 60 dakika
14 gr tettnanger 40 dakika
Toplamda 14 IBU

Maya M20
1057 OG - 1015 FG

Fakat benim FG 1010 ile kapattı :neutral_face:

7 Likes
Bira fotoğraflarımız
#2

Hocam 4 lt yağmurlama az değil mi,mash tickness neydi,verim düşmedi mi,kalan tahılın tadına baktınız mı,şeker tadı var mıydı baktınızsa kalan tahılda.Bu kada neden soruyorum;mash ticknessı 4 veya 5 yaptığımda sparge milçktarı düşüyor ve gözlemledim verimim 69-70 lere düşüyor,oysa ki mash ticknessı 3 yaptığımda spage miktarım da artıyor ve verimim 79-80 lere çıkıyor,sizin düşük spargela veriminizi merak ettim açıkçası

2 Likes
#3

@Durul hocam ben kaç kg malt kullanıyorsam sabit olarak o kadar litre yağmurlama suyu kullanıyorum. Bu oran için de 0.15 k yulafı hariç tutuyorum. 4K malt için 4L yağmurlama suyu kullandım. Bu zamana kadar bu oranı hiç değiştirmedim. Genelde verimlilik değerlerim 70-80 aralığında oluyor.
Mash thickness dediğinizin ne olduğunu ve nasıl ölçüldüğünü bilmiyorum. Kullandığım ölçüler ve aldığım değerleri birebir olarak yazdım. Bu mayşelemeyi biab olarak yaptım.

1 Like
#4

Benim en yuksek og hedefimde bile tahil yagmurlama suyu orani 1/2.5.tu. 1/1’de cok seker kaybi olur gibi geldi bana. Verim de oldukca yuksek.

2 Likes
#5

Merak ettim peki genel olarak kaça kaç su malt oranı kullanıyorsunuz @Gulendam hanım? Ben başlangıçtan bu yana bu oranları kullanıyorum. Özellikle yağmurlama çok dikkatli davrandığım bir aşama. Söylediğinize göre ben yukarıdaki malt ölçüleriyle 10 litreye yakın yağmurlama suyu kullanmam gerekir ki bu bana göre çok çok fazla bir değer. Aksine bana göre verimliliği olumsuz yönde etkiler veya en az 1.5 - 2 saat kaynama sürelerine çıkmanız gerekmez mi?

Yani aslında şunu merak ettim kısaca; yağmurlama suyunuzun oranını neye göre belirliyorsunuz? @Durul @Gulendam mesela sizin ölçülerinize göre 4k malt kullandığınız bir reçeteye ne kadar mash ve yağmurlama suyu kullanırsınız? Bu tabii ki reçeteye göre değşkenlik gösterir belki ama diyelim ki yukarıdaki reçete geçerli olsun. Ölçüleriniz ne olur?

1 Like
#6

Ben de malt ağırlığı kadar yağmurlama suyu kullanıyorum. Bugüne kadar hiç problem yaşamadım, %70-75, buğdayda ise %80 üzeri verim alıyorum.
Tam tahıl işine girmeye karar verdiğimde Sertaç Akar’ın sitesinden bolca faydalanmıştım, bu miktar ve oranları da oradan öğrendim. Benim için verimlilik de yeterli olduğundan değiştirmeye gerek duymadım. Sanırım @kupanta ile aynı ekoldeniz :slight_smile:

5 Likes
#7

Evet hocam aynen biraz düz mantık ama 1K malt = 1L yağmurlama kullanıyorum. Genelde sonradan ekleme çıkarma işlerini de cesaret edip beceremiyorum. Verimlilik değerleriniz çok güzelmiş hocam. Ben de 3-4 K arası 70’in altına inmiyorum. Limitleri abartmazsam 80 yakaladığım zamanlar oluyor. Muhtemelen aynı ekoldeniz çünkü ben de Sertaç Bey’in bir videosunu izleyerek başlamıştım. 2 yıl önce kitabını satın aldım ve öylece başladım. Kit mit hak getire yallah tazyik tahıldan giriştim. :sweat_smile:

2 Likes
#8

Ben bir an mayseleme suyundan bahsediyorsunuz diye anladim ama yine de ben yagmurlama suyunu daha yuksek oranlarda kullaniyorum. Yukaridaki recete uzerinden kendi uygulamami anlatayim. Kabaca fermentore giren sira hacminiz 15lt olmali bu durumda. Buradan hareketle ben 14lt mayseleme 8 lt yagmurlama kullanirdim. 1e 3.5 mayse 1e 2 yagmurlamada kendimce en yuksek verimi aliyorum. Yagmurlamayi nasil yaptiginiz da onemli tabii. Benim kazanimdan dolayi boil off oranim da biraz yuksek. Bunlarin hepsi verimi cok etkiliyor.

4 Likes
#9

İşte mesele biraz da bu aslında. Farklı yöntem, farklı donanım, farklı oranlar. Benim kaynatma kapasiteme göre genelde 1 saatlik buharlaşma hesabım ve sonrası fermentöre giren hacim bazen neredeyse santimi santimine tutuyor. Benim silindirik şekilli bir kaynatma kazanım olduğundan çok fazla oynamıyor diyeyim. Tabi bazen limitleri zorlayınca değerler farklılaşabiliyor.

Neyse başlığın da ayarlarını kaçırdık. En nihayetinde buğday biramdan çok memnun kaldım. Tam istediğim gibi yoğun ve doygun bir banana gamı var.
İzmir etkinliğinde tanıştığım bir arkadaş 22 derecede (kova içi 23) M20 yi tekrar dene dedi. Daha önceden 18de başlatıp sonra yükseltmiştim ama sanırım tam tutturamadım. Bu kadar farkedeceğini tahmin etmezdim.
Fethiye’deyim. Yolu düşen, geçen arkadaşlarıma severek ikram ederim.

4 Likes
#10

Mash tickness kaynatma suyu/malt kg.Benim kaynatma hacmim 28 lt,buna göre kafadan maltları ayarlıyorum,mash ticknessı 3 yaptığımda daha fazla yağmurlama suyuna yer kalıyor ve 28 lt ye tamamlanana kadar yapmurlama yapıp kaynatmaya geçiyorum,1 e 1 yapmurlama suyu bence öok az,en azından 1 e 2 olmalu ama bu hem mash ticknessa hem de elbette dediğiniz gibi herkesin düzenine göre değişir,ama sonuçta ne olurda olsun 1 e 1 az gibi geliyor bana,tahılda şeker kalır gibi geliyor,ama yine en nihayetinde bunu da gösteren verim olduğuna göre,ne desem boş,çünkü @magunay de aynı şekilde iyi verim aldığına göre,bilemedim…bu arada buğday biranız buğulu görünümüyle tan stile göre olmuş👍

6 Likes
#11

Teşekkür ederim öncelikle :slight_smile: işte ev biracılığının da güzelliği biraz da buradan geliyor. Farklı yaklaşımlar var herkese, her donanıma göre değişiyor. Ben bu zamana kadar bu orantıları hiç değiştirmedim ve aldığım sonuçlardan genelde memnunum.

Şimdi yanlış biliyor da olabilirim kesinlikle. Fakat klasik olarak 1K maltın 1L su çektiği kabul ediliyor. Bu tabii ki teoride böyle. Benim bildiğim yağmurlama direkt olarak verimlilik için değil de (yani direkt olarak posada kalmış olabilecek şekeri almak için değil de) posanın emdiği suyu yerine geri koymak için yapılıyor. Tabi bu arada bu geri koyduğumuz suyu mayşeden tekrar geçirip -eğer içinde kalmış ise- kalan şekerleri de neden almayalım? Anladığım kadarıyla yağmurlamanın amacına bakış açılarımız biraz farklı. Yani dolaylı olarak verimliliği arttırmış oluyoruz. Ama yağmurlamada asıl amacın maltın emdiği suyu geri koymak olduğunu biliyorum. Eğer 1K malt 1L su çekiyorsa yağmurlamada da 1K malt için 1L su kullanılır diyen klasik bir ilke var. İlke demiyeyim de klasik bir mantık diyeyim. Bu tabii ki benim bildiğim yol. Farklı yollar, teknikler, yöntemler var ve bu da bu uğraşın güzel kısmı bana kalırsa.

1 Like
#12

Yağmurlama, maltın emdiği suyu geri almaktan çok kalan son şekeri de almak için yapılıyor. Ama bir anlamda ikisi de aynı kapıya çıkar diyebilirsiniz tabii. Malt içinde kalan şekerle, şıradaki şeker yoğunluğu eşitlendiğinde fizik kuralları devreye giriyor ve aktarım duruyor. Kalan şekeri de almanın tek yolu yağmurlama. Öyle olmasa partigyle mayşeleme yapılabilir miydi? 1/1 alt sınır ama, bu miktarı arttırmanın verimliliği de arttıracağından emin olabilirsiniz.

6 Likes
#13

Ersin hocam işte dediğim gibi yağmurlamanın amacına bakış açılarımız biraz farklı. Bunu doğru veya yanlış yapıyoruz diye nitelendirmiyorum kesinlikle aman yanlış anlaşılma olmasın. Benim bildiğim yol biraz daha düz mantık ki şöyle;

Mayşeleme maltın içindeki şekeri alır - yağmurlama da maltın aldığı suyu alır. Yani ben şekerin birincil amaç olduğu yer olarak mayşeleme safhasını önplanda görüyorum. Bu yüzden verimliliği arttırmak adına öncelikle mayşeleme üzerine eğiliyorum.

Yağmurlamada şeker almayalım demiyorum kesinlikle tabii ki eğer kaldıysa alacağız. Ama mayşelemenin ilk amacı zaten içeride şeker bırakmamak (tabii ki pratikte bunun imkanı yok). Bu yüzden eğer iyi bir mayşeleme yaptıysam 1/1 den fazla yağmurlama suyu kullanmak tersine verimliliğimi düşürmez mi?

1 Like
#14

OG’yi düşürebilir ama bu sadece yağmurlama suyunun miktarının, toplam su miktarını da arttırması nedeniyle olur, ki bu, verimliliğin düştüğü anlamına gelmez. Orantılama yaparsanız tam tersine arttığını görürsünüz. Mayşeleme/yağmurlama su miktarları kullanılan malt miktarına göre ayarlanmalı (kaynatma kazanınızın tam hacim kaynatmaya uygun büyüklükte olduğunu var sayıyorum.) ama, örneğin 5 kg malt için X3 mayşeleme+X2 yağmurlama suyu 25 litreden az yapar ki bu, 5 galon-19 lt bir parti için zaten son derece uygun ve verimliliği düşürmez, tam tersine arttırır.
Bir de, yoğunluğun eşitlendiği anda şeker aktarımının duracağını unutmayın. Bu ne kadar az maltı ne kadar çok suda mayşelerseniz mayşeleyin, mutlaka maltta bir miktar şeker kalacağı anlamına gelir. Yağmurlama da bu şekeri almak için yapılır.

5 Likes
#15

O zaman kendi ölçülerime göre şöyle bir örnek vereyim,

sadece 3K pale ale malttan oluşan bir reçete hazırladığımı düşünelim. 13.8 L haşlama suyu kullanıp, yağmurlamayı da 3L su ile yaparsam; fermentöre %75 verim ile 12,5 L 1058 OG ile giriş yaparım diye hesaplıyorum. Eğer burada yağmurlamayı 6L su ile yaparsam sizce nasıl bir sonuç elde ederim. Bunu denemek isterim kesinlikle. Tabi burada sizin kullanacağınız ilk haşlama suyunun miktarı ve buhar kaybınızın derecesi de önemli.

Başlığı amacının dışına çıkarıp biraz kirlettim ama amacım öğrenmek bilgi edinmek.

1 Like
#16

Hocam ben mesela kaynatma kapasitrm max 28,bnn üzerine çıkarsam taşaıyır,siz biranızı yaparken kazan hacminizin maximumunu kullanmaya çalışıyorsanız maximum kaynatmanyapabileceğiniz miktar neyse ona göre miktarları ayarlayabiliriz asknda

1 Like
#17

Benim kazanım 30x30 dedikleri 25L kapasiteli olan silindirik. Maksimum limit benim için çetrefilli bir konu @Durul hocam. 4K ve üzeri benim tencerede torba için biraz verimsiz oluyor mayşeleme açısından. Şimdi bir malt sepeti aldım. Onunla en azından verimliliğimi zorlayacağımı düşünüyorum ama bakalım halen elime geçmedi kendisi. Yine de her fikre tavsiyeye açığım durul hocam.

1 Like
#18

Yararlı yazışmalar, buradan devam edelim isterseniz.

1 Like
#19

Hocam 24 litre olarak tahıl ve su kaynamaya geçilse taşmadığını düşünürsek buradan 19 litre civarı wort çıkacağını düşünerek hesaplama yapabiliriz 5 kg tahıla 15 lt strike waterla mayşeleme yapılda 14 litre de sparge water kalır geriye

1 Like
#20

BrewWiki’ye göre, BIAB metodunda 23 litre mayşe için 2 litre 65-68 derecede su yeterliymiş. Önemli olan mümkün olan en az oksidasyon için torbanın alt kısmının mayşe ile temas halinde olmasıymış.
%70 - %80 arası bir verimliliğe ulaşılabiliyormuş.

Bir sonraki birada bunu deneyeceğim. :wink:

1 Like